Voorlezen wordt gestimuleerd vanuit het consultatiebureau, bibliotheken, kinderdagverblijven en scholen. Dat is niet voor niets. Wist je dat verschillende onderzoeken uitwijzen dat regelmatig voorlezen uit verschillende boeken bijdraagt tot een groter taalbegrip en een hogere taalproductie? Ook blijkt uit een onderzoek door vakdidacticus Helge Bonset dat lezen in de vrije tijd helpt met het verwerven van basistaalvaardigheden zoals begrijpend lezen, met schoolprestaties en met scores op alle onderdelen van de Cito-eindtoets basisonderwijs. Daarnaast bevordert voorlezen het zelfstandig lezen op latere leeftijd. En als kinderen op latere leeftijd nog regelmatig zelfstandig lezen worden de voordelen op het gebied van taalontwikkeling, taalbegrip, woordenschat, inlevingsvermogen, concentratie, fantasie en wereldoriëntatie alleen maar groter.
Dat de jeugd minder leest heeft allerlei oorzaken, maar alles wat zij daarvoor in de plaats doen is helaas geen vervanging met soortgelijke voordelen. Ik sta voor de klas op een mbo en ik behandel sporadisch laagdrempelige literatuur. Meestal van Pepijn Lanen omdat dit de doelgroep nog enigszins aanspreekt. Wanneer ik dan een klas vraag wie er wel eens een boek leest, krijg ik nog geen handjevol ja’s. Als ik vraag wie er vroeger regelmatig werd voorgelezen, gaan er gelukkig wat meer handen in de lucht, maar meestal nog steeds minder dan de helft. Nu is dit natuurlijk geen gegeven om een conclusie aan te verbinden, maar het is mijn ervaring. En helaas bevestigen ervaringen van collega’s, onderzoeken en nieuwsbronnen deze ervaring: de Nederlandse jeugd leest nauwelijks meer.
Ik vind (voor)lezen een heel belangrijk onderdeel van de opvoeding. Ik zie het als een taak om mijn kind de voordelen van voorlezen mee te geven als basis voor later en daarom lezen wij ons kindje zeer regelmatig voor. Dat doen we al vanaf dat zij slechts een paar maanden oud was, al was het toen meer kijken, wijzen, voelen en vertellen dan voorlezen. Maar er zijn nóg meer redenen om voor te lezen. Ik ben in mijn zoektocht veel bronnen tegengekomen, waaronder ook andere blogs, waar voornamelijk opsommingen gegeven werden waarom voorlezen een goed idee is. Ik heb de behoefte om meer te delen en mijn verhaal zou, voor mijn stijl hier, veel te lang worden als ik alles in één bericht zou posten. Dus heb ik mijn tekst opgesplitst in de volgende onderwerpen, die je kunt lezen als je het interessant vindt om mijn visie op dit onderwerp te leren kennen. Ik post deze later.
- Voorlezen bevordert taalontwikkeling, -begrip en woordenschat
- Voorlezen: liefde en aandacht als basis voor leren
- Voorlezen en de wereld om je heen
De interesse en persoonlijkheid van mijn eerste telg zit wel mee met het in praktijk brengen van mijn visie op voorlezen. Mijn dochter heeft altijd al boekjes om zich heen gehad en hier geniet zij echt van, het werkt bijna magnetisch. Al heel vroeg kroop ze geregeld met een boekje bij mij of haar papa op schoot en genoot dan van de boekjes met al haar zintuigen. Letterlijk, er zijn heel wat boekjes met tandafdrukken, scheuren en rimpelig gesabbeld karton. Haar woordenschat groeide, en groeit nog steeds zichtbaar en snel. Wij bieden regelmatig verschillende boekjes aan en zij kiest welke zij wil lezen. Ze zit meestal heel rustig op schoot, met haar speentje en haar vosje. Een rustmoment met papa of mama. Of ze ‘leest’ enthousiast mee, afhankelijk van waar ze zin in heeft. Nu zij 2,5 is, verkiest zij het vaak om voorgelezen te worden boven het kijken van een filmpje als zij de keuze krijgt. Gelukkiger kun je mij niet krijgen, al kijkt ze ook regelmatig een filmpje.
Direct een paar aanraders voor de leeftijd 0-1,5 jaar
Per periode wisselen de favorieten. In het eerste levensjaar waren de boekjes met flapjes voor onze dochter erg interssant, denk bijvoorbeeld aan boekjes uit de serie Hoe doet dit dier? van Sébastien Braun, of Kiekeboe! van Giuliano Ferri. Daarnaast waren de boekjes met geluidjes meteen razend populair. Wij hebben er een paar van de Usborne serie: Geluiden op de boerderij en Even rusten. Ook de geluidsboekjes van Marion Billet zoals De vogels en Mijn dieren, vinden wij heel leuk. Andere successen in deze leeftijdscategorie waren voor ons: Slaap kindje slaap – van Marijke ten Cate, Mijn tuin – van Hector Dexet, Dikkie Dik in de dierentuin – van Jet Boeke, Opa en oma Pluis – van Dick Bruna en Op het potje – van Alona Frankel. Deze boekjes zijn nu, bij een leeftijd van 2,5, nog steeds leuk. Dus we hebben er al lang plezier van.
